Խալերը մաշկի վրա հայտնվող փոքր, մուգ բծեր են, որոնք առաջանում են պիգմենտավորված բջիջների կուտակման հետևանքով։ Դրանք կարող են տարբեր լինել չափով, ձևով և գույնով։ Խալերի մեծ մասը բարորակ են (ոչ քաղցկեղածին) և բուժման կարիք չունեն։ Սակայն որոշ խալեր ժամանակի ընթացքում փոփոխվում են և կարող են պահանջել ավելի մանրամասն ուսումնասիրություն։
Ե՞րբ է անհրաժեշտ հեռացնել խալը
Խալերը հեռացվում են երկու հիմնական պատճառներով․
1. Բժշկական պատճառներ
Որոշ խալեր կարող են վտանգավոր լինել առողջության համար, հատկապես, եթե դրանցում տեղի են ունենում փոփոխություններ։ Ամենալուրջ մաշկային քաղցկեղներից մեկը՝ մելանոման, հաճախ զարգանում է խալերի վրա։ Անհրաժեշտ է դիմել բժշկի, եթե խալը․
- Փոխում է իր չափը, ձևը կամ գույնը
- Ունի անկանոն եզրեր կամ տարբեր գունային շերտեր
- Սկսում է քոր գալ կամ արյունահոսել,
- Ցավոտ է կամ զգայուն
Բժիշկները խալերը գնահատելու համար կիրառում են “ABCDE” կանոնը․
- A (Asymmetry) – Խալի մի կողմը տարբերվում է մյուսից։
- B (Border) – Եզրերը անկանոն կամ անհարթ են։
- C (Color) – Խալը ունի մի քանի երանգ՝ սև, շագանակագույն, կարմիր կամ սպիտակ։
- D (Diameter) – Խալի չափը գերազանցում է 6 մմ-ը (մոտավորապես մատիտի ռետինի չափը)։
- E (Evolving) – Խալն անցնում է փոփոխությունների՝ մեծանում է, փոխում է ձևը կամ սկսում է քոր գալ, արյունահոսել։
Եթե բժիշկը կասկածում է, որ խալը կարող է վտանգավոր լինել, նա կառաջարկի հեռացնել այն և ուղարկել բջջաբանական հետազոտության՝ պարզելու համար, թե արդյոք այն պարունակում է ախտաբանական բջիջներ։
2. Կոսմետիկ պատճառներ
Շատ մարդիկ նախընտրում են հեռացնել խալերը, եթե դրանք գտնվում են աչքի ընկնող վայրերում, օրինակ՝ դեմքին կամ պարանոցին։ Բացի այդ, որոշ խալեր կարող են անհարմարություն պատճառել, եթե դրանք շփվում են հագուստի կամ զարդերի հետ։
Ինչպե՞ս է իրականացվում խալի հեռացումը
Խալի հեռացումը անվտանգ և արագ ընթացող պրոցեդուրա է, որը կատարում է մաշկաբանը։ Հեռացման մեթոդը կախված է խալի տեսակից և գտնվելու վայրից․
Ամենատարածված մեթոդներն են․
- Վիրաբուժական հեռացում՝ կասկածելի կամ չարորակ նորագոյացությունների դեպքում
- Լազերային հեռացում՝ օգտագործվում է միայն կոսմետիկ նկատառումներով և փոքր խալերի համար։ Այս մեթոդը թույլ չի տալիս կատարել խալի հյուսվածքաբանական հետազոտություն, ուստի վտանգավոր խալերի դեպքում այն չի կիրառվում։
- Ռադիոհաճախականության մեթոդ՝ երբ կարևոր է և՛ արդյունավետությունը, և՛ գեղեցիկ արդյունքը։
Յուրաքանչյուր մեթոդ ունի իր առավելություններն ու հնարավոր ռիսկերը։ Ձեր բժիշկը կառաջարկի լավագույն տարբերակը։
Ի՞նչ ռիսկեր կան
Թեև խալի հեռացումը անվտանգ պրոցեդուրա է, այնուամենայնիվ, որոշ հնարավոր ռիսկեր կարող են առաջանալ․
- Փոքր սպիեր (սովորաբար նվազագույն են ժամանակակից մեթոդների շնորհիվ)
- Վարակ (հազվադեպ է և հեշտությամբ բուժվում է հակաբիոտիկներով)
- Խալի կրկնակի առաջացում (եթե այն ամբողջությամբ չի հեռացվել)
Պե՞տք է արդյոք հեռացնել խալը
- Եթե խալը փոխվում է, անհանգստացնում է Ձեզ կամ ունի վերը նշված ախտանիշներից որևէ մեկը, դիմեք մաշկաբանի։
- Եթե դա միայն կոսմետիկ խնդիր է, պետք է կշռադատել՝ արդյոք հնարավոր սպին արժե՞ խալի հեռացմանը։
- Երբեք մի փորձեք ինքնուրույն հեռացնել խալը, քանի որ դա կարող է բերել վարակների և խանգարել վտանգավոր խալերի վաղ հայտնաբերմանը։
Խալերի հեռացումը կարող է լինել ինչպես առողջության, այնպես էլ արտաքին տեսքի բարելավման համար։ Եթե կասկածներ ունեք որևէ խալի վերաբերյալ, դիմեք մասնագետի՝ ճիշտ որոշում կայացնելու համար։ Վաղ հայտնաբերումն ու ճիշտ խնամքը կարող են մեծ նշանակություն ունենալ Ձեր առողջության համար։
